zaterdag 23 april 2011

Een paasei en de Matthäus-Passion

Een paasei is een beschilderd of beplakt ei of chocolade-ei, dat met Pasen wordt verstopt. De traditie komt voort uit lenterituelen van natuurgodsdiensten.
Haas en eieren zijn vruchtbaarheidssymbolen. In Slavische landen zoals Polen worden eieren als zodanig gebruikt tijdens lenterituelen. De traditie van het beschilderen van eieren staat daar bekend als pisanki. Fabergé creëerde uitbundige, met juwelen versierde paaseieren voor de Russische tsaren. Bij de kerstening van Europa werden deze symbolen opgenomen in de nieuwe christelijke religie.
Toch is er los hiervan ook sprake van paaseieren in de Christelijke traditie: bij de invoering van de vasten verbood de kerk om eieren te eten tussen Aswoensdag en Pasen. Deze eieren werden dan pas met Pasen opgegeten, waarbij de oudste eieren gebruikt werden om te versieren.


















Pasen is het belangrijkste christelijke feest in het liturgische jaar, volgend op de Goede Week. Christenen vieren deze dag vanuit hun geloof dat Jezus opgestaan is uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging.

De paastijd en de christelijke liturgie daaromheen heeft door de eeuwen heen vele componisten geïnspireerd tot muzikale composities. In de Barokperiode viel vooral het werk van Johann Sebastian Bach op met de Johannes-Passion, Matthäus-Passion en zijn cantates. Voor de Eerste Paasdag bedacht Bach de cantate nr. 4 Christ lag in Todesbanden. Voor de Tweede Paasdag schreef hij vervolgens de cantate nr. 6 Bleib bei uns, denn es will Abend werden.

vrijdag 22 april 2011

Drakenbloed en/of drakenpoep

Vandaag moest ik naar een verjaardag van een vriendin. Ik kon maar geen cadeau bedenken. Ook zo'n Nederlands ritueel om een cadeautje mee te nemen bij een verjaardag. In Engeland geven ze geen cadeaus maar een birthday card.
Enfin, ik bedacht mij dat ik misschien bij de rituelenwinkel op de Bijlmerdreef een mooi cadeau kon kopen.
Toen herinnerde ik mij het drakenbloed, soms heeft men het over drakenpoep. Het drakenbloed is oorspronkelijk een hars van een exotische palmboom en heeft een typische
rokerige en mysterieuze geur. De rituelenwinkel verkoopt deze als wierook en het beschermt je zodra je het ontsteekt. Ik heb er een wierookhouder bijgekocht en ging opgetogen naar de verjaardag van de vriendin.

maandag 18 april 2011

U.S.A. meets southeast

Vandaag een Nederlandse vrouw tegengekomen op de markt die samen met haar Amerikaanse man liep te winkelen. Meneer weet u nog typische Amerikaanse rituelen?
'Yes of course'. Wat dachten jullie van 'over the hill', over the hill? vroegen wij, dames van inmiddels middelbare leeftijd.
Zijn Nederlandse vrouw gaf de verklaring. In Amerika vieren ze hun 50ste verjaardag niet en zien geen Abraham of Sara. Zij vieren namelijk hun veertigste verjaardag. Dit wordt gevierd met zwarte ballonen met 40 erop, een heuse zwarte taart inclusief zwart bestek en een zwart bordje met nogmaals 40 erop........
Beduusd bedankten wij voor dit confronterende ritueel.

zondag 17 april 2011

palmpasen

Vandaag is het palmpasen en daar hoort een palmpasenstok bij, die heb ik vroeger ook wel eens gemaakt, nou ja eigenlijk mijn zusjes, ik mocht hem vasthouden.
Deze stok bestaat uit twee stokken in de vorm van een kruis, en wordt met palmpasen gemaakt. Er zijn bepaalde vaste attributen bij, die elk een eigen betekenis hebben:
- het palmtakje staat symbool voor de intocht in Jeruzalem (palmzondag)
- het brood van het haantje staat symbool voor het breken en verdelen door Jezus van
het brood bij het laatste avondmaal (Witte Donderdag)
- de haan staat symbool voor de haan die drie keer kraaide nadat Petrus drie keer had
gezegd dat hij Jezus niet kende (Goede Vrijdag)
- het kruis staat symbool voor het kruis waarop Jezus stierf (Goede Vrijdag)
- de eieren zijn een teken van nieuw leven (Paaszondag).

palm palm pasen
hei koerei
over enen zondag
krijgen wij een ei

één ei is geen ei
twee ei is een half ei
drie ei is een paasei



Palmzondag, ook wel Palmpasen genoemd, is de laatste zondag van de vastenperiode (de zondag vóór Pasen), vanouds de tweede zondag van de Passietijd, maar vooral belangrijk als eerste dag van de Goede Week. Op Palmzondag wordt de blijde intocht van Jezus Christus in Jeruzalem gevierd.

In de Rooms-katholieke Kerk wordt Palmzondag vanouds gevierd met de zegening van palmtakken, in noordelijker streken vanwege het klimaat bijna altijd vervangen door buxustakjes. Na de zegening volgt dan een processie met traditionele gezangen die herinneren aan het volk dat "Hosanna" riep en Jezus met gejuich in Jeruzalem binnenhaalde. Deze muziek heeft, zoals de hele dag, een wat verdrietige ondertoon, vooruitlopend op Goede Vrijdag, de dag waarop Jezus door datzelfde volk verstoten werd. Dezelfden die "Hosanna" riepen op Zondag, zouden "kruisig Hem" roepen op Vrijdag.

In de Orthodoxe Kerk wordt Palmzondag, Intocht van de Heer in Jeruzalem genoemd. Het is een van de Twaalf Hoogfeesten van het liturgisch jaar, en het begin van de Goede week. De dag er voor is Lazaruszaterdag en herdenkt de opstanding van Lazarus uit de dood. In tegenstelling tot het Westen, behoort Palmzondag niet tot de Grote Vasten, deze eindigt op de vrijdag er voor. Lazaruszaterdag, Palmzondag en de Goede Week worden als een aparte vastenperiode beschouwd.

Op deze zondag leggen in de protestantse kerken veel mensen openbare belijdenis van het geloof af. In sommige kerken gebeurt dit op de Tweede Paasdag of met Pinksteren. Vaak versieren kinderen een mooie palmpasentak en dragen die na afloop van de kindernevendienst mee terug in de kerk.

Spaans-latijnse wereld: deze dag beginnen de processies van de Semana Santa, waarin het lijden van Christus wordt uitgebeeld.